.
.
.
.
SES KAYIT VE MÜZİK TEKNOLOJİLERİ
Ufuk Önen, Çitlenbik Yayınları, 2010 İstanbul
21. Ses dalgaları yayılırken önlerine çıkan yüzeylere çarpıp yansıyabilir ya da bu yüzeylerin içinden geçerek ilerlemeye devam edebilir. Reflection, ses dalgalırının yansımasıdır. Diffusion, ses dalgalarının kırılarak yansıması, dağılmasıdır. Absorption, ses dalgalarının emilmesidir. Transmission, ses dalgalarının yüzeyin içinden geçmesidir.
22. Kulağa ulaşan ses dalgaları kulak kepçesi (pinna) ile toplanarak dış kulak yolu (outer ear canal) aracılığı ile kulak zarına iletilir. Kulak zarı (eardrum), ses dalgalarındaki periyodik basınç değişimleri ile uyumlu olarak titreşir. Bu titreşimler kulak kemikçikleri aracılığıyla iç kulağa iletilir. Çekiç (hammer), örs (anvil) ve üzengi (stirrup) adı verilen bu kemikçikler güçsüz titreşimleri güçlendirir, çok güçlü gelen titreşimleri ise azaltır. Bu sebepten dolayı bu kemikçikler bir anlamda seviye ayarlayıcı olarak da düşünülebilir.
İç kulakta salyangoz ve koklea (cochlea) adı verilen işitme organı bulunur. Salyangoz kabuğunu andıran dolambaçlı bir yapıya sahip olan bu organın içinde sıvı ile dolu bölümler vardır. Çekiç, örs ve üzengi aracılığı ile kokleaya ulaşan titreşimler, sıvı ile dolu bölümlerde bulunan tüylü hücreler üzerinden sinir uçlarına ve oradan da beyne iletilir. Beyin bu titreşimler doğrultusunda sesin "duyulmasını", tanımlanmasını ve algılanmasını sağlar.
.
.
Ses dalgalarının yayılma hızı hava içinde 21 derece sıcaklıkta saniyede 344 metredir. Ses, sıvı ve katılarda havada olduğundan daha hızlı yol alır. (su içinde saniyede 1450 metre, çelikte ise 5000 metredir.
23.
frekans (frequency), bir saniye içindeki titreşim ya da çevrim (cycle) sayısıdır. Frekans için birim olarak Hertz (Hz) kullanılır. Bir saniye içindeki titreşim sayısı arttıkça, diğer bir deyişle frekans yükseldikçe ses tizleşir, incelir. (pitch : perde)
İnsan kulağının işitebileceği en alçak frekans 20 Hz, en yüksek frekans ise 20,000 Hz olarak kabul edilir. ... Her ne kadar insan kulağının işitebileceği aralık 20 Hz - 20 kHz olarak kabul edilse de ... çocuklar ve gençler 17 kHz, yetişkinler ise 15 kHz üzerindeki frekansları genelde duyamazlar. Yaş ilerledikçe üst frekansları duymak zorlaşır.
24.
dalga boyu Ses dalgalarının boyu sesin yayılma hızının frekansına bölünmesi ile bulunur.
λ = c ÷ f
λ: Dalga boyu [wavelength] (metre)c: ses hızı (metre/saniye)
f: Frekans (Hertz)
26.
RMS (Root-Mean-Square), sinyalin belli bir süre içinde elde edilen ortalama genlik değeridir (genlik: sinyal seviyesinin yüksekliği genlik (amplitude) olarak adlandırılır: + / 0 / - peak, peak to peak)
.
.
.
.
